O skomplikowanych zagadnieniach prawnych rozmawiam dziś z radcą prawnym i coachem Renatą Ciechowską, autorem e-kursu „Prawo dla trenera i coacha”.
Rafał: Po co trenerom i coachom wiedza na temat prawa?
Renata: Można by zacytować w tym momencie łacińską paremię: „Ignorantia iuris nocet” czyli nieznajomość prawa szkodzi, przekazywaną na początku studiów studentom prawa i na tym zakończyć naszą rozmowę;). Ale jako radca prawny mogę powiedzieć, że duża część klientów nie zwróciłaby się o pomoc prawną, gdyby znajome im były podstawowe wiadomości z zakresie prowadzenia działalności gospodarczej czy zasad odpowiedzialności wobec klienta itp. Jako praktykujący coach za to mam świadomość, jak często na szkoleniach pojawiają się pytania: „Ale zaraz, to jak mam się rozliczyć z klientem za sesję, jak to się ma do kontraktu coachingowego, jak to się ma do uregulowań prawnych i rozliczeń z urzędami? Czy muszę zakładać działalność gospodarczą przed pierwszą sesją z klientem?” . Pojawianie się wśród uczestników wątpliwości co do tych zagadnień oznacza, iż ta tematyka jest niejako „spowita zasłoną milczenia” z uwagi na fakt, że nie jest to stricte temat na szkolenia trenerskie czy coachingowe. A jak wiadomo, jeśli ktoś nie zamierza korzystać z nabytej wiedzy na szkoleniach trenerskich i z coachingu jedynie w zakresie własnego rozwoju, to w momencie „wychodzenia na rynek” i rozpoczęcia praktyki i świadczenia usług, chcąc nie chcąc wiedza na temat podstaw prowadzenia działalności będzie niezbędna. A w jakim celu? Zwyczajnie po to, aby w późniejszym okresie nie spotkać się z przykrą niespodzianką w postaci zawiadomień od organów państwa dotyczących niespełniania przy świadczeniu usług trenerskich i coachingowych podstawowych obowiązków wobec prawa.
Ponadto coach i trener są to, mimo braku nadania im takiego statusu przez ustawodawcę, zawody zaufania w sensie więzi zaufania między klientem i coachem czy trenerem. A to oznacza, że przekazywane są dane drażliwe, dane osobowe, jest określony stosunek poufności przekazywanych informacji. Właściwym jest, aby podmiot świadczący usługi był „w porządku” wobec prawa i nie wykręcał się wymówkami w sytuacji prośby klienta o rachunek czy fakturę. A takie sytuacje niestety mają miejsce i na swój sposób psują rynek usług coachingowych i trenerskich jako budujących „szara strefę”.
Rafał: Jakie są najczęstsze błędy początkujących trenerów i coachów?
Renata: Błędem początkujących coachów i trenerów jest po pierwsze przeświadczenie, że z racji, że są to tzw. „usługi miękkie”, to jest nad nimi rozpostarty swoisty parasol bezpieczeństwa i zazwyczaj wrażenie, że świadczenie tych usług nie wymaga czy to spisywania umów z klientami czy prowadzenia działalności. A przecież świadczona czynność prawna, za którą ekwiwalentem jest pieniądz, jest obarczona obowiązkami ustanowionymi przez ustawodawcę. Ponadto często pomijany jest fakt, że może nam się zdarzyć tzw. „niezadowolony klient”, a wtedy zaczynają się tzw. schody. Bo nagle może się okazać, że w naszym kontrakcie z klientem nie było zasad rozliczeń, oświadczeń o poufności czy o danych osobowych, a to stawia coacha czy trenera w trudnej dowodowo sytuacji, w przypadku sporu z klientem, zważywszy na charakter usług coachingowych czy trenerskich, których efekt nie jest do końca namacalny.
Rafał: Jakie są najważniejsze kwestie, o które powinni zadbać trenerzy i coachowie, którzy rozpoczynają swoją praktykę?
Renata: Po pierwsze trzeba sobie zdać sprawę czy będzie się wykonywało dane usługi na rzecz podmiotu gospodarczego, który niejako „przyprowadza klienta” czy też będzie się samodzielnym przedsiębiorcą czy usługodawcą mając bezpośredni kontakt z klientem w sensie rozliczenia. To decyduje o wyborze formy działalności czy na podstawie umów, czy to o pracę czy cywilonoprawnych, czy w formie jednoosobowej działalności gospodarczej czy spółek. Ponadto każdy coach i trener powinien zachowując zasady etyczne określone przez organizacje zrzeszające mieć świadomość czy pozyskiwane dane nie są objęte ochroną danych osobowych, jakie są zasady odpowiedzialności wobec klienta, czy też jak na przykład opatentować wymyślone przez siebie narzędzie trenerskie czy coachingowe przed nieuprawnionym korzystaniem przez inne podmioty. A na te pytania warto jest znać odpowiedź już na początku praktyki coachingowej czy trenerskiej, aby uniknąć błędów i postawienia samego siebie, w niezręcznej wobec klienta a sprzecznej z przepisami prawnymi, sytuacji.
Rafał: Gdzie szukać informacji i wsparcia w kwestiach prawnych? Usługi prawnicze wydają się drogie?
Renata: Brak jest obecnie na rynku kompendiów wiedzy czy spisanych w jeden dokument informacji, które zawierałyby kompleksowe wprowadzenie w te zagadnienia, które należy mieć na względzie przy świadczeniu tego typu usług. Nawet dla mnie jako prawnika oznacza to wyszukiwanie informacji z kilku ustaw, w tym o swobodzie działalności gospodarczej, kodeksu cywilnego, ustawie o ochronie danych osobowych, prawa własności przemysłowej, nie mówiąc już o umiejętnym przełożeniu tych informacji na aspekt praktyczny. Choć obecnie ten status się zmienia, to często klient nie przychodzi do prawnika, aby dobrze skonstruować umowę, ale aby naprawić skutki wynikające z tej źle sformułowanej. A to podnosi koszt usługi.
Rafał: Dlaczego warto, aby trenerzy i coachowie wzięli udział w Twoim e-kursie?
Renata: Kurs jest kompleksowym wprowadzeniem w tajniki prawa od kwestii typowych dla specyfiki danych zawodów, przez poufność, formy prowadzenia działalności, ochronę danych osobowych, odpowiedzialność wobec klienta, firmanctwo, zarys kwestii podatkowych. Ponadto kurs został stworzony przez coacha i racę prawnego, zatem znajomość jednych i drugich zagadnień jest mi niejako znajoma od podszewki. Dla mnie osobiście coach i trener to zawody swego rodzaju szczególnej staranności i dbałości o dobro klienta a to znaczy, że pokazując klientowi, że jesteśmy fair wobec prawa świadczymy ponadto sami o swoim etycznym świadczeniu usług także w pozostałym zakresie. Jesteśmy wówczas transparentni.
Rafał: Zatem serdecznie zachęcam do skorzystania z oferty e-kursu „Prawo dla trenera i coacha”. I dziękuję za rozmowę.
Renata: Dziękuję.
Trenerów i coachów zainteresowanych zagadnieniami prawnymi, w szczególności tymi związanymi ze świadczeniem usług coachingowych i szkoleniowych, serdecznie zachęcam do skorzystania z oferty e-kursu „Prawo dla coachów i trenerów”.
Podobne wpisy:
Life coaching. O specyfice pracy z klientami indywidualnymi – wywiad z Gosią Leduchowską.