O coachingu możesz mysleć na dwa sposoby: 1) jako o zestawie umiejętności, które są pomocne w pracy każdego profesjonalisty zajmującego się wspieraniem innych w rozwoju, 2) jako o samodzielnej profesji.
Coaching bazuje na potecjale osoby, z którą pracujemy, na jej mądrości, doświadczeniu, zasobach. Poprzez odpowiednio dobrane pytania i techniki coachingowe, coach pomaga swoim klientom poszerzyć świadomość, zaplanować odpowiednie działania i je zrealizować.
Niektórzy twierdzą, że bycie coachem jest proste. Nic bardziej mylnego.
Coaching jako zestaw umiejętności i technik
Popatrzmy najpierw na coaching, jako zbiór pewnych umiejętności. Wielu profesjonalistów: trenerów, psychologów, menedżerów, doradców, czy terapeutów rozwija kompetencje coachingowe, aby zyskać dodatkowe narzędzie wspierania swoich klientów w rozwoju. Nie jest tutaj wymagane jakies skomplikowane i długie szkolenie, aby móc pracować z innymi w stylu coachingowym. Często wystarczy jedno dwudniowe szkolenie, aby podstawowe techniki można było stosować. Tak się dzieje w wielu organizacjach biznesowych, w których przygotowuje się liderów do pracy ze swoimi podwładnymi. Trudno tu mówić o byciu coachem, raczej o stosowaniu coachingowego stylu przywództwa.
Menedżer, czy inny specjalista, nabywa umiejętności szybkiego budowania relacji, zadawania pytań, słuchania i odzwierciedlania. Poznaje podstawowe techniki coachingowe, takie jak: koło życia, mapa zasobów, analiza pola sił, itp. Jeżeli jest w stanie zbudować ze swoim klientem – pracownikiem, uczniem, pacjentem – symetryczną relację opartą na zaufaniu, to praca z wykorzystaniem umiejetności i narzędzi coachingowych może przynieść fajne rezultaty. Drugim istotnym warunkiem będzie tutaj gotowość klienta do pracy właśnie tą metodą. A nie każdy gotowy będzie. Czasem, gdy osoba, którą wspieramy ma małe doświadczenie albo niską motywację do zmiany, może się okazać, że efektywniejszą metodą pracy będzie: dialog motywujący, szkolenie czy mentoring.
Coaching jako profesja
Nieco inaczej ma się sprawa z profesjonalnym coachingiem. Osoba, która prowadzi indywiualną praktykę coachingową i utrzymuje się z tego, zwykle ukończyła kompleksowy program szkoleniowy oparty na standardach jakieś organizacji zrzeszającej coachów. W Polsce będą to najczęściej: International Coach Federation, European Mentoring and Coaching Council lub Izba Coachingu. Są oczywiście dostępne też specjalistyczne kursy coachingowe, które nie są oparte na standardach organizacji coachingowych, jak i studia podyplomowe z coachingu. W każdym razie mówimy tu o dłuższych, minimum 60-godzinnych kursach z coachingu (tyle jest wymagane do pierwszej akredytacji coachingowej w International Coach Federation).
Kurs taki obejmuje zwykle:
- wykłady i ćwiczenia z zakresu podstawowych umiejętności coachingowych, technik i narzędzi,
- wykłady z zakresu etyki pracy w zawodzie coacha,
- praktykowanie coachingu między uczestnikami kursu (tzw. coaching wzajemny),
- pracę z realnymi klientami coachingowymi,
- superwizję włąsnych umiejętności coachingowych.
Różne organizacje stawiają w tym zakresie różne wymagania.
Dla przykładu, szkoła, którą współprowadzę: Studium Zawodowe Coacha Biznesu jest oparta o standardy kształcenia International Coach Fedeartion. Przygotowując do akredytacji na poziomie Associate Certified Coach, osoba, która chce zostać coachem musi:
- ukończyć 60-godzinny kurs coachingowy,
- wziać udział w 10 godzinach mentor coachingu (rodzaj superwizji przygotowujący do egzmianu),
- przeprowadzić 100 godzin pracy z realnymi klientami,
- zdać egzamin certyfikacyjny w Szkole i test pisemny w ICF.
Po spełnieniu tych warunków taka osoba dopiero może nazwać się coachem. Nie jest to nadal dużo. Osoba, która nie miała żadnych doświadczeń coachingowych, a ma podstawowe predyspozycje, jest w stanie uzyskać międzynarodowy certyfikat w ciągu 9 do 12 miesięcy. To prawdopodobnie czyni ten zawód tak atrakcyjnym. Jesli ktoś ma dość pracy w swoim starym zawodzie, w rok potrafi się całkowicie przebranżowić.
Od profesjonalnego coacha wymaga się wiele, wiele więcej, niż od specjalisty stosującego w swojej praktyce wybrane narzędzia i umiejętności coachingowe. Należy się więc raczej nastawić, że wkraczając na ścieżkę profesjonalnego coachingu będzie się trzeba ciągle dokształcać i superwizować (czyli poddawać analizie swoją pracę).
Czy coaching jest dla mnie?
Jeżeli jesteś specjalistą, który wspiera innych w rozwoju – trenerem, nauczycielem, doradcą, menedżerem, liderem zespołów projektowych, terapeutą – absolutnie tak! Stosując umiejętności i techniki coachingowe możesz być skuteczniejszy w pracy z innymi. Oczywiście muszą być spełnione dwa warunki – Twoja gotowość do pracy z wykorzystaniem metod coachingowych i gotowość osoby, którą chcesz wspierać.
Nie każdy menedżer, nauczyciel, doradca w roli coacha będzie się sprawdzał. Musisz lubić ludzi, wierzyć, że są kompletni, zasobni i musisz umieć budować z nimi relacje oparte na zaufaniu.
Czy kariera profesjonalnego coacha jest dla Ciebie?
To już nieco bardziej skomplikowane pytanie. O sukcesie coachów na rynku decyduje kilka czynników:
- umiejętności coachingowe,
- umiejetności biznesowe – w tym w szczególności umiejętności sprzedażowe,
- umiejętności związane z efektywnym zarządzaniem własną efektywnością – coach freelancer to często „samotny strzelec”, który musi się zmagać z różnymi przeciwnościami rynku.
Zanim więc zdecydujesz się na rozpoczęcie dłuższego kursu z coachingu (który nie zawsze jest tani), warto upewnić się, czy to jest to. Zawsze rekomenduję w tym zakresie kilka działań:
- Zainwestuj we własny coaching – Znajdź coacha i sprawdź, jak on działa na Tobie. Trudno wyobrazić sobie coacha, który tego coachingu nigdy nie doświadczył.
- Porozmawiaj z doświadczonym coachem – Dowiedz się, jak to jest na tym rynku – łatwo, trudno. Ile realnie czasu potrzeba, aby zbudować stabilna, dochodową praktykę.
- Weź udział w krótkim szkoleniu, wprowadzającym w tematykę coachingu – Pozwoli Ci to zorientować się, jak czujesz się w roli coacha.
Gdybyś miał pytania, to napisz do mnie. Na grupie na facebooku Szewczak i Kozioł o zmianie i coachingu dzielę się swoim doświadczeniem na temat coachingu i pracy w zawodzie coacha. Chętnie odpowiem na Twoje pytania.
Możesz też skorzystać z mojego 3 tygodniowego kursu online, gdzie pokazuję, czym jest coaching, jak wygląda sesja i cały proces coachingowy. Pokazuję narzędzia, nagrania sesji i zapraszam do doświadczenia coachingu.
Wiecej informacji o kursie znajdziesz tutaj – COACHING PROFESJONALNY – kurs online
