fbpx

Jak zwiększyć skuteczność procesu coachingowego?

Każdy coach chciałby, aby jego Klienci kończyli proces coachingowy z zadowoleniem i przekonaniem o jego dużej skuteczności. Zadowolony Klient poleci nasze usługi innym. W naszym interesie więc jest oferowanie Klientom sprawdzonych i skutecznych metod wsparcia.

Photo by 85Fifteen on Unsplash

Kilka ciekawych wniosków z badań nad efektywnością psychoterapii i poradnictwa psychologicznego prezentuje Cooper w książce “Efektywność psychoterapii i poradnictwa psychologicznego”. Psychoterapia to nie coaching, niemniej niektóre z wniosków mogą mieć zastosowanie w coachingu.

Otóż, jak pokazują badania (za: M. Cooper, 2010):

  • 15% wariancji w zakresie rezultatów terapeutycznych można przypisać przekonaniom klienta dotyczącym skuteczności terapii (Asay i Lambert, 1999).
  • Badania wskazują, że im bardziej wiarygodna w przekonaniu klientów jest terapia, tym większa na ogół poprawa, którą osiągają (Ilardi i Craighead, 1994).
  • Badania wykazują , że klienci, którzy mają względnie realistyczne cele i oczekiwania dotyczące tego, co wydarzy się w trakcie terapii, zazwyczaj najwięcej z niej korzystają (Mohr, 1995, s. 13).
  • Badania sugerują, że klienci, którzy mają stosunkowo jasne zrozumienie procesu i celów terapii oraz ich roli w niej, zwykle najwięcej czerpią z pracy terapeutycznej, podczas gdy ci z bardziej niejednoznacznym rozumieniem swej roli są mniej zadowoleni, mniej produktywni i nastawieni bardziej obronnie (Bednar i in., 1974).
  • Jednym z najsilniejszych predyktorów wyników terapii – a być może “najważniejszym determinantem” (Orliński i in., 1994, s. 361) – jest poziom aktywnego uczestnictwa klientów w terapii, który odpowiada za 20% lub więcej poprawy (np. Bechelor, 1991).
  • Klienci, którzy są bardziej skłonni przyjmować “rolę klienta” i współpracować ze swoimi terapeutami – na przykład dotrzymując terminów spotkań, odrabiając prace domowe i trwając w terapii – zazwyczaj lepiej sobie radzą w terapii (Orliński i in., 2004, Tryon i Winograd, 2002).

Co z powyższych badań może wynikać dla coachów i ich procesów coachingowych?

Zakładając, że cytowane badania można przenieść na coaching – jest to przecież proces wsparcia – można zastanowić się, w jaki sposób coach może spowodować, aby Klient bardzo dobrze rozumiał istotę coachingu, przebieg procesu coachingowego, swoją rolę w tym procesie i warunki wpływające na efektywność coachingu. 

W psychoterapii wykorzystuje się tzw. rozmowy indukujące role (ang. role induction interviews). Jest to procedura przedterapeutyczna, w ramach której Klienci są edukowani na temat celów i natury terapii oraz zachęcani do posiadania realistycznych oczekiwań odnośnie tego, co ma się w niej wydarzyć (Cooper, 2010, s. 99).

W pewnym sensie sesja próbna, przynajmniej jej część, może pełnić funkcję rozmowy indukującej rolę. Coach zwykle podczas pierwszej sesji pyta Klienta o jego oczekiwania dotyczące wspólnej pracy i doświadczenia związane z coachingiem. Coach wyjaśnia, czym coaching jest, a czym nie jest, jak będzie wyglądał proces wspólnej pracy i jaki będzie zakres odpowiedzialności coacha i Klienta. Często w trakcie pierwszej sesji coach prezentuje próbkę pracy coachingowej, dzięki czemu Klient może doświadczyć na sobie działania coachingu i w sposób bardziej świadomy podjąć decyzje o współpracy z coachem lub też z tej współpracy zrezygnować.

Jaką wiedzę Klient powinien otrzymać przed rozpoczęciem coachingu?

  1. Podstawowe informacje o coachingu – Czym coaching jest, czym nie jest? Jakie są rodzaje coachingu? Czym coaching różni się od terapii, doradztwa, mentoringu i szkoleń?
  2. Warunki efektywności coachingu – Kiedy coaching działa, a kiedy nie działa? Jakich efektów Klient może się spodziewać, dzięki uczestnictwie w procesie? Co jest niemożliwe? 
  3. Przebieg procesu coachingowego – Jak wygląda proces coachingu? Ile trwa? Jak często odbywają się sesje? Jak wygląda sesja coachingowa? Co robi coach podczas sesji? Z jakich technik i umiejętności korzysta? Czy i kiedy może pojawić się doradztwo w coachingu?
  4. Rola i zakres odpowiedzialności Klienta w procesie – Jakie są oczekiwania coacha w stosunku do Klienta? Jakie obowiązki ma Klient? Jak Klient ma się przygotowywać do sesji, aby była ona efektywna? Co Klient powinien robić pomiędzy sesjami?

Im Klient lepiej rozumie proces coachingowy, wie, co go czeka w procesie wspólnej pracy, rozumie swoją rolę w procesie i przyjmuje ją, tym większa jest szansa, że coaching będzie dla tego niego efektywny.

W jaki sposób coach może przekazać Klientowi informacje na temat coachingu?

Możliwości tutaj jest przynajmniej kilka…

  1. Już podczas pierwszego telefonicznego lub e-mailowego kontaktu z potencjalnym Klientem sprawdzaj jego wiedzę na temat coachingu i udzielaj dokładnych informacji, czym coaching jest, czym nie jest.
  2. Umieść na swojej stronie pakiet podstawowych informacji na temat coachingu, tak aby Klient jeszcze przed skontaktowaniem się z Tobą, mógł się z nimi zapoznać.
  3. Przygotuj informator dla Klienta z podstawowymi informacjami o coachingu oraz czekającym go procesie wspólnej pracy.
  4. Stwórz e-mail, który będziesz wysyłał po każdym pierwszym kontakcie potencjalnego Klienta z Tobą. Podziękuj w nim za kontakt i zainteresowanie Twoją ofertą. Umieść w nim pakiet informacji na temat coachingu.
  5. Nagraj przykładową sesję coachingową i umieść ja na swojej stronie WWW, tak, aby Klient mógł zobaczyć, jak wygląda coaching.
  6. Stwórz na swojej stronie listę najczęściej zadawanych pytań. Umieść tam wszystko, co Klient powinien wiedzieć o coachingu – zacytuj badania dotyczące efektywności coachingu.
  7. Wyślij Klientowi krótką ankietę z pytaniami sprawdzającymi jego wiedzę lub wyobrażenia na temat coachingu oraz jego oczekiwania odnośnie wspólnej pracy, jego roli i efektów coachingu. Jeśli wyobrażenia i oczekiwania coacha znacznie się różnią od tego, co chcesz lub możesz zaoferować, porozmawiaj z Klientem. Jeśli po rozmowie nie zmieni swoich oczekiwań, rozważ sensowność wspólnej pracy.
  8. Poleć Klientowi do przeczytania wybrane artykułu lub książki na temat coachingu. Pamiętaj, że jego gotowość do poszerzania wiedzy na temat coachingu jest też wskaźnikiem jego przyszłego zaangażowania w proces. 
  9. Podczas pierwszej sesji poświęć odpowiednią ilość czasu na wyjaśnienia wszystkiego, co dla Klienta do końca nie jest jasne.
  10. Zanim Klient zdecyduje, czy chce z Tobą pracować, pozwól mu doświadczyć próbki pracy coachingowej. Ważne, aby wiedział, czego się może spodziewać.
  11. Zanim rozpoczniecie wspólna pracę wyślij Klientowi kontrakt na proces coachingowy. Zadbaj, aby w nim dokładnie była opisana jego rola i zakres odpowiedzialności. Im dokładniej opiszesz obowiązki Klienta i warunki efektywności coachingu, tym lepiej dla procesu.
  12. Systematycznie w trakcie trwania procesu coachingowego, sprawdzaj, czy Klient dostaje to czego oczekiwał. Jeśli czegoś nie dostaje, sprawdź, czy może mu to zapewnić. Jeśli nie, rozważcie możliwość przerwania współpracy. W przypadku niezgodności oczekiwań, lepiej, aby proces zakończył się jak najszybciej. W takim wypadku pamiętaj, aby pomóc Klientowi wybrać inną, lepszą dla niego opcje wsparcia.
  13. Natychmiast reaguj na niewywiązywanie się Klienta z jego roli. Porozmawiaj o tym z Klientem. Jeśli to niewywiązywanie się z roli zagraża celom na proces coachingowy, rozważcie zmianę celów na bardziej realistyczne lub przerwijcie proces wspólnej pracy.

Powyżej kilka moich pomysłów, które często stosuje w pracy z Klientami coachingowymi.

Co byście jeszcze zaproponowali? Co Wam się sprawdza? Podzielcie się swoimi doświadczeniami.

Źródła:

  • Cooper, M. (2010). Efektywność psychoterapii i poradnictwa psychologicznego, Warszawa: Instytut Psychologi Zdrowia PTP.
  • Asay, T.P., Lambert, M.J. (1999). The empirical case for the common factors in therapy: quantitative findings. [w:] M. Hubble,, B.L. Duncan, S.D. Miller (red.), The Heart and Soul of Change: What Works in Therapy. Washington, DC: American Psychological Association, s. 531-57.
  • Bednar, R.L, Melnick, J., Kaul, T.J. (1974). Risk, responsibility, and structure: a conceptual framework for initiating group counseling and psychotherapy, Journal of Counseling psychology, 21 (1): 31-7.
  • Bechelor, A. (1991). Comparison and relationship to outcome of diverse dimension of the helping alliance as seen by client and therapist, Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training, 28 (4): 534-49.
  • Ilardi, S.S., Craighead, W.E. (1994). The role of nonspecific factors in cognitive-behaviour therapy for depression, Clinical Psychology: Science and Practice, 1 (2): 138-56.
  • Mohr, D.C. (1995). Negative outcome in psychotherapy – a critical review, Clinical Psychology: Science and Practice, 2 (1): 1-27. 
  • Orlinsky, D.E., Ronnestad, M.H. Willutzki, U. (2004). Fifty years of psychotherapy process-outcome reserch: continuity and change. [w:] M.J. Lambert (red.), Bergin and Garfield’s Handbook of Psychotherapy and Behavior Change (wyd. 5). Chicago: John Wiley&Sons, s. 307-89.
  • Tryon, G.S., Winograd, G. (2002). Goal consensus and collaboration. [w:] J.C. Norcross (red.), Psychotherapy Relationships that Work: Therapist Contribution and Responsiveness to Patients. New York: Oxford Univershy Press, s. 109-25.

Jeśli chcesz doskonalić swoje kompetencje coacha, zapraszam na superwizje lub mentor coaching ze mną. Pomogę wprowadzić Twój coaching na wyższy poziom. Napisz do mnie.

Jeśli nie masz przygotowania coachingowego, a chcesz zostać coachem, zapraszam na kursy przygotowujące do zawodu:

About Rafał Szewczak

Superwizor i trener coachingu. Pomogę Ci uzyskać akredytację i rozwinąć praktykę coachingową.